تماشای مردمی که با لباس خانه و پیژامه آنهم در نیمه شب برای خرید بیرون زده اند و با هیجان به سمت فروشگاه می دوند یا در سرمای چند درجه زیرصفر در مقابل فروشگاهها صف می بندند از آن تجربه هایی است که در فارسی می گوییم «هم فال است و هم تماشا» .
جمعه سیاه فردای روزشکرگذاری است روزی که به سنتی دیرینه از دهه ۶۰ میلادی تا کنون فروشگاهها اجناس خود را به صورتی نامتعارف حراج می کنند. عنوان جمعه سیاه از فیلادلفیا به همه آمریکا سرایت کرده است. در این روز به علت حراج فروشگاهها و ازدحام مردم برای خرید، شهر را به حالت تعطیلی در آمده و ترافیک صبحگاهی به حدی شدید می شد که بسیاری از نیمه راه به منزل برگشته و سرکار نمی رفتند.
دلیل منطقی این فروش بزرگ این است که بعضی از فروشگاههای بزرگ که حاشیه سود خود را در میزان فروش بیشتر جستجو می‌کنند برای جلب مشتریان بیشتر در این روز درصدی از اجناس عمده خود را به بهایی نازل عرضه می کنند و همین وسوسه شانس خرید تلویزیون پنجاه و چند اینچی به یک دهم قیمت بسیاری را به خیابانها و فروشگاهها می کشاند و کاهش قیمت از طریق میزان فروش به میزان قابل ملاحظه ای نه تنها جبران که حاشیه سود بزرگی را به ارمغان می آورد.
هیاهوی بسیار و ازدحام سرسام آور جمعه های سیاه در سالهای گذشته به حدی شده بود که در بسیاری از شهرها و در مقابل بسیاری از فروشگاههای لوازم الکترونیک و فروشگاههای زنجیره ای، قطاری از اتوموبیلهای پلیس برای حفظ نظم و احتراز از پیشامدهای احتمالی در چنین ازدحامهایی تصویری رایج شده بود حال آنکه بسیاری از فروشگاهها برای کنترل بهتر شرایط چند سالی است که هرساله ساعت شروع حراج جمعه سیاه را به عقب می برند. برای مدت مدیدی ساعت آغاز حراج بلاک فرایدی ۶ صبح بود حال آنکه در طی سه سال گذشته بعضی از فروشگاههای بزرگ زنجیره ای ساعت را به دوازده نیمه شب عقب بردند و در سال جاری بعضی از فروشگاهها حراجشان را از شب پنجشنبه پیش از جمعه سیاه آغاز کردند.
تصویر مردمی که پشت در فروشگاهها ازدحام کرده اند و به محض بازشدن درها و ورودی ها به داخل فروشگاهها سرازیر می شوند شاید در نگاه اول جالب به نظر بیاید اما با احتساب سایر پیشامدهای مرتبط با این رخداد، رویداد چندان دلچسبی نیست.
اما جمعه سیاه برای همه روز خرید نیست. خیلی ها در این روز سر کارند و بسیاری دیگر ترجیح می دهند دامنشان را آلوده این بازار مکاره نکنند. خیلی های دیگر هم چندان علاقه ای به خرید به شیوه سنتی نشان نمی دهند و چرخهای خریدشان را به سمت بازارهای آنلاین هل داده اند.
اما اگر فکر می کنید دستهای پنهان «آدام اسمیت» و بازار این طیف رو به رشد را فراموش کرده، سخت در اشتباهید! اگر جمعه سیاه خیل خریداران سنتی را به تمام کردن پول جیبشان تشویق می کند، مشتریان آنلاین اما در روز دوشنبه بعدی که به سایبر ماندی Cyber Monday معروف است به وسوسه بازار گوش جان می‌سپارند و آنچه را به وسواس اندوخته اند در طبق اخلاص می گذارند و با ساز بازار می رقصند.
در این همهمه و در این میان رقابت شنبه ای نیز خودنمایی می کند که به شنبه کسب و کارهای کوچک یا Small Business Saturday معروف است. در این روز شهروندان و مشتریان سعی می کنند تا با خرید از کسب و کارهای کوچک و محلی چرخ این کسب و کارها را به حرکت در آورند و به این شیوه از آنها در برابر تاجران و سوداگردان عمده حمایت کنند.
برای تماشای ویدئویی کوتاه درباره این روز به این پیوند مراجعه نمایید.
